Havaların soğumasıyla birlikte birçok kişi sıhhat kuruluşlarına halsizlik, hapşırık, boğazda yanma, öksürük, burun akıntısı şikâyetleriyle başvuruyor. Bu belirtilerle kendini gösteren üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının tesirlerini ortadan kaldırmak için nelerin tüketileceği bilinse de hangi besinlerden uzak durulacağı pek bilinmiyor. Meğer ki grip yahut nezleyken denetimsizce tüketilen kimi besinler hastalığın seyrini alevlendirip, güzelleşme sürecini yavaşlatabilir! Pekala bunun nedeni ne? Üst teneffüs yolu enfeksiyonları ve alerjilerde ortaya çıkan şikayetlerden bedenin doğal olarak ürettiği bir kimyasal olan histamin sorumlu. Histamin bedende arttığı zaman da güzelleşmek epey zorlaşıyor, belirtiler şiddetleniyor. Pekala bu periyotta hangi besinlerden uzak durmalı, hangi besinleri dikkatlice tüketmeliyiz? İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya bilinmesi gereken tüm taraflarıyla grip, nezle üzere hastalıklarda uzak durulması ve dikkatli tüketilmesi gereken 6 besini açıkladı.
1- MAYALI GIDALAR
Mayalı besinler histamin içeriği bakımından hayli zenginler. Uzmanlar bilhassa ağır sirke ve tuz içermesinden kaynaklı turşunun boğaz ağrısı ve iltihabını şiddetlendirebileceğini söylüyor. Yoğurt ve ayran da birebir halde bu kümeye dahil edilen başka besinlerden.
Dr. Ayça Kaya: Mayalı besinlerden turşu, sirke, yoğurt ve ayran histaminin bedende salgılanmasını artırıyor. Özellikle lahana turşusunun histamin içeriği yüksektir. O nedenle bu besinleri tüketirken çoka kaçmamakta yarar var. Probiyotik içermeleri sebebiyle bedene yararları yüksek olan bu besinlerin tüketimini büsbütün kesmek yerine sonlandırmak, böylelikle bağışıklığı güçlendirici yararlarından da yoksun kalmamak hakikat olacaktır.
2- PEYNİR
Peynirler de histamin açısından dikkat edilmesi gereken besinler ortasında gösteriliyor. Uzmanlar histamin içeriği en yüksek olan eski peynirlerden bilhassa grip ve nezleyken uzak durulması gerektiğini lisana getiriyor. Yine bu devirde inek sütünden de kaçınılması tavsiye ediliyor.
Dr. Ayça Kaya: Eski kaşar, çedar, tulum peyniri, permesan ve küflü peynirler yüksek histamin içerirler. Bunlar yerine yumuşak beyaz peynir, lisan peyniri, taze krem peynir, lor peyniri üzere taze beklememiş, pastörize peynirler tercih edilmeli. Pastörize peynirler günde 60-90 gramı aşmadan tüketilebilir. Sütün histamin içeriği çok yüksek değil. Yetişkin bir insanın günlük 3 bardak süt tüketmesinde sakınca yok.
3- BALIK
Kış sofralarını vazgeçilmezi olan balıklar da histamin açısından riskli olabiliyor. Bilhassa taze tüketilmeyen palamut ve hamsi üzere koyu renk etli balıklar bedendeki histamin oranını artırabiliyor. Peki bu besinler hastayken tüketildiğinde bedene nasıl bir tesiri oluyor ve tüketilecekse nasıl tüketilmeli?
Dr. Ayça Kaya: Severek tükettiğimiz balık, sıhhat açısından birçok faydaya sahip değerli bir besin. Bayat balığın histamin yoğunluğu fazladır. Fazlaca bedene alınan histamin zehirlenmeye sebep olabilir. Bakteri sayılarını ve histamin seviyelerini düşürüp zehirlenmeleri en aza indirmenin püf noktası, balıkların yakalandıktan sonra süratli soğutulması ve taşıma-saklama sırasında kâfi soğutmanın sağlanmasıdır. En kısa vakitte tüketilen taze balıklar zehirlenmeyi maniler. Bayat balık yemeyin ancak taze balık yiyebilirsiniz.
4- ISPANAK, DOMATES, PATLICAN
Çoğu taze besinde bilhassa meyve ve sebzelerde histamin oranı düşüktür. Ancak ıspanak, domates ve patlıcan üzere sebzeler yüksek histamin içermeleri sebebiyle farklı halde bedellendiriliyor.
Dr. Ayça Kaya: Ispanak, domates ve patlıcan histamin içeriği yüksek ve histamin salgılanmasına sebep olan besinlerdir. Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarından şikâyetçi olduğunuz devirlerde bu besinleri beslenmemizden çıkarıp daha sonra denetimli biçimde beslenmemize ekleyebiliriz.
Histaminin misyonu vücudu etraftan gelen potansiyel tehditlerden; alerjenler, toksinlerden korumaktır. Bağışıklık sistemimize yabancı bir unsur girdiği anda kanda bulunan histamin düzeyleri yükselir ve ziyanlı mikroorganizma ile savaşır. Birebir vakitte sindirimde, vücudun kendi kendini iyileştirmesinde de rol alan histamin her daim kanda bir ölçü bulunur. Lakin bedenin hastalıkla gayret ettiği devirlerde kandaki histamin oranı yükselir. Histamin yüksekliği de şikayetlerin alevlenmesine, güzelleşmenin yavaşlamasına sebep olacağı için hakikat ve istikrarlı formda beslenmek büyük değer taşıyor.
5- RAFİNE ŞEKER
Rafine şeker kullanımı gündelik yaşantımızın hiçbir evresinde önerilmiyor. Lakin kelam konusu hastalık devri olduğunda rafine şeker tüketimi bağışıklık sisteminizi ve beyaz kan hücrelerinizin sizi hasta eden mikroplarla savaşma yeteneğini süreksiz olarak baskılayabiliyor.
Dr. Ayça Kaya: Histamini artırıcı tesiri ve bağışıklık sisteminin güçlenmesini engelleyici özelliği nedeniyle rafine şeker içeren tüm besinlerden uzak durulması kıymetli. Bu nedenle daha da ağırlaşmamak için şeker tüketimini kontrol altında tutmaya çalışmalısınız.
6- ÇAY
Solunum yollarımızı rahatlatıp, semptomları yatıştırması için sıklıkla başvurduğumuz çaylar da istenmeyen sonuçlara yol açabilir.
Dr. Ayça Kaya: Ayrıyeten eklemek gerekir ki soğuk algınlığı durumlarında bilhassa siyah çay ve mate çayı tüketimine de dikkat edilmeli. Bu çaylar bedende soğuk algınlığı komplikasyonlarının daha çok yaşanmasına sebep oluyor. Bunların yerine ıhlamur, adaçayı üzere hastalığa bağlı şikayetlerin gerilemesine yardımcı olacak çayların tercih edilmesi tavsiye ediliyor. Yeşil çaya da başvurulabilir, histamin salgılayan hücreleri engellediği söylenir.